Kerst en Oud en Nieuw in het veld

Ten eerste iedereen een heel gelukkig nieuwjaar gewenst!

Half december ben ik samen met Beate naar de Tarai in het westen van Nepal vertrokken. We zouden daar ongeveer een week blijven. Maar ik ben gisteren pas teruggekomen van de field trip die voor mij uiteindelijk 2,5 week heeft geduurd. Ik heb daardoor ook kerst en oud en nieuw in de Tarai doorgebracht.

De reden voor PBI om naar Gulariya in Bardiya district te gaan was omdat het Kantoor van de Hoge Commissaris voor Mensenrechten van de Verenigde Naties (OHCHR) op 19 december een belangrijk rapport heeft uitgebracht over gedwongen verdwijningen in Bardiya district. Dit rapport omschrijft de gebeurtenissen van een periode (December 2001 – Januari 2003) van de People’s War in Nepal (1996 – 2006) in Bardiya. OHCHR heeft 156 zaken van gedwongen verdwijningen door het leger en de politie onderzocht, waarvan velen vermoedelijk buitenrechtelijk geëxecuteerd zijn of overleden aan verwondingen van martelingen. Ook heeft OHCHR 14 zaken van gedwongen verdwijning door de toenmalige rebellen, de Maoïsten onderzocht. De Maoïsten die inmiddels na de verkiezingen in April 2008 de regering leiden hebben 12 van deze incidenten erkend en hebben ook erkend dat deze 12 personen zijn vermoord. Het rapport beschrijft niet alleen de bevindingen van OHCHR, maar noemt ook twee personen die in die periode de leiding over het leger hadden in Bardiya en roept de regering op om iedereen betrokken in deze mensenrechten schendingen te vervolgen. Omdat onze partner organisaties Advocacy Forum en Conflict Victim’s Committee betrokken zijn geweest bij het maken van dit rapport, is er een risico voor hun veiligheid in het geval dat deze verdachten een tegenactie ondernemen. PBI was dus in de regio om beschermende internationale aanwezigheid te geven. Gelukkig is de situatie rustig sinds het uitbrengen van dit rapport en is niemand bedreigd. De Maoïsten hebben verklaard er alles aan te gaan doen om alle daders te vervolgen. Om er zeker van te zijn dat iedereen bewust was van PBI’s aanwezigheid, en dus van het feit dat er internationalen aanwezig zijn, zijn we langer in het district gebleven dan bij voorbaad gepland.

Beate en ik hebben dus kerst in de Tarai doorgebracht. Eerste kerstdag hebben we ’s avonds een kerstdiner gehad in een restaurant in Nepalgunj samen met de 5 achtergebleven expats van OHCHR. Nepalgunj is ongeveer 1,5 uur met de bus vanuit Gulariya. We hebben van de gelegenheid gebruik gemaakt om gedurende de dag ook een aantal mensen in Nepalgunj te ontmoeten voor ons PBI netwerk. Maar omdat sinds dit jaar de 26e ook een nationale feestdag in Nepal is(er blijken toch behoorlijk wat Christenen te wonen hier) viel ons plan om die dag nog meer mensen te ontmoeten in het water. Tweede kerstdag hadden we dus ook vrij en hebben de die tijd gebruikt om een aantal extra lagen kleding aan te schaffen. De Tarai staat bekend om de hitte in de zomer, maar het blijkt er bijster koud te zijn in de winter. ’s Avonds hadden we een diner bij Bunthea van OHCHR thuis, inmiddels was het aantal internationalen gedaald tot 5 totaal. De volgende dag is Beate terug naar Kathmandu gevlogen en is Jessica haar komen aflossen. Zaterdag zijn Jessica en ik terug naar Gulariya gereisd. Dit was nog best een onderneming omdat er (een zoveelste) staking van vervoer was. We moesten tot 4 uur wachten tot de staking opgehouden was voor die dag. Jessica en ik hebben de volgende dagen allerlei mensen ontmoet in Gulariya om ons netwerk uit te breiden en om zoveel mogelijk informatie over het gebied te verkrijgen. En natuurlijk om beschermende internationale aanwezigheid te geven voor onze partner organisatie.

Op 31 december leek ons geplande diner met Bunthea en Domingos (de laatste overgeblevenen van OHCHR in Nepalgunj, de rest was inmiddels op vakantie) bijna in het water te vallen door opnieuw een staking. Gelukkig hield deze staking ook om 4 uur op en konden we toch de bus naar Nepalgunj nemen voor oud & nieuw met onze nieuwe vrienden. Het schepte van het begin af aan al snel een band om de enige internationals aan het werk te zijn gedurende kerst en oud en nieuw. En buiten dat hebben we ook heel veel samengewerkt met Bunthea omtrent de veiligheid van de mensenrechten verdedigers in Gulariya. Na een lekker diner, opnieuw gekookt door Bunthea en een film hebben we om 12 uur op het nieuwe jaar gedronken. De volgende ochtend moesten Jessica en ik alweer vroeg op om voor de stakingen terug naar Gulariya te gaan. Na nog een paar dagen in Gulariya doorgebracht te hebben, waaronder een dagje vrij waarop we met onze vertaalster Savitri en haar zoontje en een vriendin de antilopen in Bardiya National Park zijn gaan bekijken, was het tijd om terug naar Kathmandu te komen. Dit duurde nog een extra dag omdat door de dikke mist onze vlucht op zaterdag was afgelast. We hebben onszelf toen in Nepalgunj getrakteerd op een goed hotel met warm water en verwarming (dat hadden we niet in Gulariya) Op zondag konden we dan na enkele uren vertraging toch echt terug naar Kathmandu vliegen.

De situatie in Nepal is relatief rustig, maar de politieke situatie is nog steeds heel erg instabiel. De regering onder leiding van de Maoïsten heeft nog steeds moeite met het maken van compromissen in de coalitie. Politieke partijen zijn vooral aan het debatteren over hun eigen agenda punten en het lukt ze nog niet erg om samen te werken en consensus beslissingen te nemen. Er zijn zeker ook hele positieve processen in gang gezet. Het proces van het maken van de nieuwe grondwet is na lang debatteren over wie welke positie in de commissie mag hebben, eindelijk begonnen. De Maoïsten zelf hebben een aantal duidelijke toezeggingen gedaan over het vooruit brengen van het vredesproces in Nepal, waaronder het eindigen van de straffeloosheid in Nepal. De Truth and Reconciliation Commission is in vorming net zoals de Enforced Disappearances Bill. Dit zijn allemaal stappen in de goede richting voor Nepal. Maar er is nog zo veel meer om aan te werken. Ondanks de toezeggingen van de Maoïsten om de persvrijheid te waarborgen worden kritische journalisten regelmatig fysiek aangevallen en mediakantoren kapotgeslagen door Maoïst aanhangers die de weg van de politiek nog niet gevonden hebben en hun oude methodes van tijdens de burgeroorlog aangehouden hebben. Ook zijn er nog steeds veel illegale gewapende groeperingen actief in de Tarai die zich onder het mom van opkomen voor de Madesh bevolkingsgroep bezighouden met het ontvoeren en afpersen van rijke zakenlui. Op dit moment is de regering bezig met het houden van dialogen met deze groeperingen om ervoor te zorgen dat ze hun eisen via de politiek ten horen gaan brengen en niet met geweld. Er zijn nog steeds twee legers aanwezig in Nepal, het leger van de voormalige koning en het leger van de voormalige rebellen. Volgens het vredesakkoord moeten de twee legers geïntegreerd worden, maar het is de regering nog niet gelukt om tot een consensus over het hoe en wat van deze integratie te komen. Mismanagement van de elektriciteit voorzieningen in Nepal heeft inmiddels geleid tot een record van 12 uur loadshedding per dag wat volgende maand op kan lopen tot 14 uur per dag. Voor mensen met kleine zaakjes die zich geen generator kunnen veroorloven is het moeilijk te overleven met slechts 10 uur elektriciteit per dag en dit heeft uiteraard gevolgen voor de hele economie in Nepal.

Ikzelf ga vanaf woensdag genieten van een paar welverdiende daagjes vrij. Ik vertrek woensdag naar Pokhara om daar even lekker te relaxen en op donderdag zal ik daar ook mijn vader ontmoeten. Mijn vader is als sinds vorige week woensdag in Nepal met zijn huidige vriendin, maar ik heb ze nog niet gezien omdat ik zelf aan het werk was in een ander deel van Nepal.